Before The Next Teardrop Falls & tản văn

Thơ và văn chẳng phải là gió nhưng cô định nó thật khó khăn , vì thế mà trên thế giới có bao nhiêu nhà văn thì có bấy nhiêu định nghĩa về chúng . Riêng với thơ, tất cả những định nghĩa riêng lẻ ấy đã tạo cho thể loại nhạy cảm nhất trong các thể loại nghệ thuật này một sự  phong phú mà các thể loại khác khó lòng sánh được.

Bước đi từ  ngữ  trong thơ

Nhớ từng bản khói rừng sương

Sớm hôm bếp lửa người thương đi về

Ở câu lục, từ ngữ mới bước tới “bản khói” đã vẽ lên một cảnh tượng có chiều rộng không gian . Chỉ cần một bước nữa , với “rừng sương” thì không gian đã mênh mang rộng lớn hơn nhiều. Thêm câu bát để thắp lên trong bản khói một bếp lửa xíu xíu với bóng dáng người con gái nhỏ , lại càng tôn lên cái rộng lớn chở che của núi rừng chiến khu Việt Bắc . Nghiêng phân tích , thưởng ngoạn về chiều kích thước không gian , trong hai câu mười bốn từ trên , chúng ta thấy quả nhiên bước đi từ ngữ trong thơ đã đạt một chất lượng khác thường . Bước đi của từ ngữ trong thơ có cái vẻ nhẩn nha , chậm rãi , “ăn dè”, tiết kiệm.

Tại sao từ  ngữ  trong thơ lại chọn hình thức “biểu diễn” kiểu như  vậy?

Có gì đâu , thơ không hề tự  mình tỏ vẻ như  vậy , mà chính vì đặc điểm tư  duy thơ đã quy định : bằng một lượng từ  ngữ  tối giản , hãy mở rộng vòng ôm càng xa càng sâu những cảm xúc , ý nghĩa. Có hàng trăm hàng nghìn và hơn thế ví dụ không khó tìm trong kho tàng thi ca dân gian , cổ điển và hiện đại Việt Nam. Bậc thi bá Tản Đà , cũng bằng bước đi của mười bốn từ  Việt Nam trăm phần trăm giản dị ông đã tạo một tiếng sét chia lìa vĩnh viễn trần giới và tiên giới ở bài Tống biệt lừng danh:

Cái hạc bay lên vút tận trời

Trời đất từ đây xa cách mãi

Nếu có bạn lại trưng lên ví dụ Truyện Kiều , chinh phụ ngâm …chẳng hạn , và bẻ rằng : từ ngữ ở những tác phẩm ấy chả dàn dạt những đội quân , hàng sóng lời chả tràn qua trang này trang khác là gì?

Tôi chẳng cảm thấy bị “chiếu bí” bởi cật vấn trên . Xin trả lời : Quả đúng như  bạn nêu , ở thể truyện thơ , ở thể ngâm khúc , thì ngắn chữ , ngắn lời làm sao được.Nhưng nếu bạn nhấc ra gần như bất kỳ một từ , một nhóm từ  nào trong hai áng thơ khá khổng lồ kia , thì mỗi từ , mỗi nhóm từ  đều có sức ôm chứa khơi gợi không phải một vài mà có khi dăm bảy nghĩa . Đến nỗi bây giờ và chắc mai sau người ta vẫn cứ  bàn về sức đặc sắc , sức cơi nới tầng tầng mở  rộng , “đổi mới” của ngữ  ngôn khác thường từng chữ  thơ , từng câu thơ.

Vinh quang bất tận của thi tài Nguyễn Du , Đoàn Thị Điểm và nhiều tác giả Việt Nam khác là đã tư  duy đúng theo kiểu thơ, tức là “đạo diễn” bước đi của từ  ngữ , các vị  đã tạo nên những khoảng không dường như  vô tận của cảm xúc và tư  tưởng sâu sắc thấm đẫm cảm xúc thi ca

Before The Next Teardrop Falls

Freddy Fender

If he brings you happiness
Then i wish you all the best
It’s your happiness that matters most of all
But if he ever breaks your heart
If the teardrops ever start
I’ll be there before the next teardrop falls

Si te quire de verdad
Y te da felicidad
Te deseo lo mas bueno pa’los dos
Pero si te hace llorar
A mime puedes hablar
Y estare contigo cuando treste estas

I’ll be there anytime
You need me by your side
To drive away every teardrop that you cried

And if he ever leaves you blue
Just remember, I love you
And I’ll be there before the next teardrop falls
And I’ll be there before the next teardrop falls

Dịch ý

Nếu người ấy đã đến bên em
Trao cho em những nụ hôn bỏng cháy,
Thì anh xin chúc hai người hạnh phúc
Chúc hai người mãi được bên nhau.

Nếu người ấy đã đến bên em
Cho em cuộc sống đầy mơ mộng,
Cho em tình yêu qua từng hơi thở
Thì hãy sống bên nhau trọn đời.

Nếu mai kia người ấy nỡ bỏ rơi
Làm nước mắt em chảy dài trên gò má
Làm em buồn như cây khô vừa trút lá
Anh sẽ đến bên em mang theo sự ngọt ngào.

Mang theo cả những đám mây trên trời cao
Biến thành khăn, lau khô dòng lệ nhỏ.
Anh vẫn biết em đang đau khổ
Nhưng người yêu ơi! Anh sẽ đến bên em.

Đến trước cả những giọt nước mắt tiếp theo
Làm cho chúng không kịp nhoè đi trong khoé mắt.