Wednesday, October 9, 2019

Quách nhiên vô ngã! & Nue Comme La Mer

Tàng hình có lẽ là một trong những ước mơ muôn thủa của loài người. Từ xa xưa , ước mơ đó đã được thể hiện qua những câu chuyện thần thoại. Thông thường , tàng hình được hiểu là ẩn giấu  mình đi, không còn ai thấy nữa, nghĩa là trở thành vô hình , "vô sắc tướng".Song với một ít kiến thức về vật lý, ta cũng dễ hiểu được rằng , muốn tàng hình theo cách đó thì toàn bộ cơ thể ta , kể cả đôi mắt, phải có chiết suất tương đương với chiết suất không khí.Lúc đó thì mắt ta cũng không nhìn thấy gì cả, nghĩa là ta giống như một người mù. Nếu không thế, thì ta phải khoác một tấm áo choàng bằng loại vật liệu hoàn toàn không hấp thụ ánh sáng, nghĩa là những tia  sáng khi chạm vào nó sẽ bị "trượt" đi;hoặc ta phải di chuyển với vận tốc của ánh sáng...Đó là những điều khó có thể , đúng hơn là không thể, xảy ra trong thế giới vật lý. Ta cũng thường nghe nói đến máy bay tàng hình trong kỹ thuật quân sự dùng để chỉ những loại máy bay không bị hệ thống radar phát hiện."Tàng hình" theo nghĩa này được hiểu là chiếc máy bay vẫn tồn tại đấy song lại không bị radar"nhìn thấy".Tương tự như vậy , nếu ta có thể tồn tại và sinh hoạt mà không bị ai "trông thấy", không bị ai"cảm nhận được"thì điều đó cũng có nghĩa là ta cũng đang"tàng hình"giữa cõi đời."Tàng hình"như thế là có lẽ cực đỉnh của giáo lý vô ngã trong truyền thống tu học phương Đông.
0f6d3ccb8d9241334f87ead37f229e2e
Tàng hình không có nghĩa là trở nên vô hình , "vô sắc tướng", mà chỉ có nghĩa khi ta tiếp cận bất kỳ ai thì người đó vẫn không để ý đến sự hiện diện của ta.Ta có thể đi qua trước mặt , thậm chí đứng trước mặt một người khác mà không hề khiến họ phải suy nghĩ hay gợi cho họ một ấn tượng nào trong trí nhớ, cho nên ta không hề bị phát hiện.Về phương diện vật lý, bất kỳ hành động nào từ thân , khẩu của ta cũng đều tạo nên những làn sóng làm khơi dậy sự cảm thọ nơi người khác , và sự cảm thọ đó giúp họ biết được sự hiện hữu của ta .Hành động của thân , khẩu càng ầm ĩ , càng tạo ấn tượng ồn ào thì sự cảm thọ gây nên nơi người khác càng mạnh mẽ.
Nếu ta bước đi lặng lẽ trước mặt một đám đông thật nhẹ nhàng , với điệu bộ vô cùng khiêm cung thì ta khơi dậy nơi họ rất ít cảm xúc , và sẽ có rất ít người chú ý đến ta.Giả sử không một ai chú ý đến ta thì có thể xem như ta đã trở thành "vô hình" đối với họ.Trong thực tế, đôi khi ta vẫn trải nghiệm được điều này.Có những lúc ta nhìn vào một đám đông người hay một đống đồ vật thật lâu, nhưng ngay sau đó , khi hồi tưởng lại thì ta chỉ nhớ được một vài người hoặc một vài đồ vật, thậm chí chẳng có chút gì lưu lại trong ký ức.Có thể xem như tất cả đều đã trở thành "vô hình"đối với ta.Nhưng dù ta có bước đi lặng lẽ nhẹ nhàng đến mấy  thì những hoạt động của tinh thần vẫn luôn làm phát sinh một dạng năng lượng bao quanh ta, và ai tiếp xúc với dạng năng lượng này đều cảm nhận được nó.Dẫu ta có ngồi lặng yên không nói , dứt bặt mọi hoạt động của thân , khẩu thì hoạt động của ý thức , của tư tưởng vẫn gây nên ở người khác một sự cảm thọ cực kỳ vi tế .Nếu như ta có thể loại bỏ được tất cả hoạt động tinh thần , thì ta sẽ không làm khơi dậy bất kỳ cảm xúc nào bao quanh ta , do đó sẽ không ai cảm nhận được sự hiện hữu của ta cả, nghĩa là ta thực sự trở nên "vô hình".Hiểu theo nghĩa đó thì ta có thể xem mấu chốt quan trọng nhất của khả năng tàng hình là sự chấm dứt mọi hoạt động tinh thần phát khởi từ ý thức về tự ngã.Nếu ta còn ý niệm về "cái ta" thì ý niệm đó gợi nên sự cảm thọ về "chúng sinh tướng"nơi người khác.Muốn được vô hình thì ý niệm về "cái ta" trong mọi hoạt động của thân , khẩu , ý đều phải tiêu dung toàn triệt.Đây là điểm mà Lão Tử gọi là "thiện hành vô triệt tích".Câu này thường được dịch là "khéo đi không để vết"...
...Thơ du hý phiêu bồng của Bùi Giáng
"Phật ngồi dưới gốc Bồ đề,
Tiên nương dừng bước tóc thề chấm vai,
Thưa rằng Phật thật là tài,
Thấy mà như chẳng , tự ngoài vào trong"
"Thấy mà như chẳng , tự ngoài vào trong" có nghĩa là tất cả đều rỗng rang trong suốt, theo tinh thần của kinh Bát nhã...
"Thấy mà như chẳng , tự ngoài vào trong" chính là điểm tinh yếu của "Quách nhiên vô ngã"
5f6d8c42b95f1d14fc159312babe03aa

Nue  Comme La Mer

( Chúng Ta  Giống Như  Biển Khơi )
Christophe
Le vent , la mer ,  le soleil , et la pluie ,
C’était comme en hiver
La nuit, le froid , le feu , c’est l’éclat de ses yeux ,
Quand elle est en colère .
Ma vie souvent ,
Qu’elle a trop oubliée
C’est un cri dans mon coeur .
Et c’est le vent, la mer qui me l’ont redonné
En rêve cette nuit .
Je l’ai vue passer ,
Elle était nue comme une enfant ,
Nue comme la mer ,
Elle était nue dans la lumière .
Mon chagrin dansait
Dans ses yeux clairs
Comme une larme ,
Une larme amère ,
Qui serait tombée dans la mer …
Elle était belle ,
Je crois ,
Qu’elle était tout pour moi …
Le vent , la mer , le soleil , et la pluie ,
C’était comme en hiver .
L’amour, le froid , le feu , c’est l’éclat de ses yeux ,
Quand elle est en colère .
Ma vie souvent , qu’elle a presqu’effacé
C’est un cri dans mon coeur
Pourtant ce cri ,
Mon coeur commence à oublier
Je crois qu’elle reviendra
Je crois qu’elle reviendra .
Je l’ai vue passer ,
Elle était nue comme une enfant ,
Nue comme la mer ,
Elle était nue dans la lumière .
Mon chagrin dansait
Dans ses yeux clairs
Comme une larme ,
Une larme amère ,
Qui serait tombée dans la mer …
Elle était belle ,
Je crois ,
Qu’elle était tout pour moi …
Dịch ý
Gió , biển , mặt trời và cơn mưa ,
hệt như  mùa đông
Trong  đêm , lạnh lẽo , ánh lửa là hào quang của mắt nàng ,
khi nàng nổi giận
Cuộc đời tôi
thường bị quên lãng
Đó là tiếng khóc trong tim tôi
Và đó là cơn gió , là biển cả tôi được trao tặng
trong giấc mơ đêm
Tôi đã thấy nàng đi qua,
Trần trụi như đứa trẻ,
trần trụi như biển khơi,
nàng đã trần trụi trong ánh sáng
Nỗi đau đớn tôi nhảy múa
ngay trong mắt nàng
Như  dòng lệ,
dòng lệ đắng cay,
của kẻ rơi giữa biển khơi …
Nàng rất đẹp,
tôi đã tin
Đó là mọi thứ của tôi …
Gió, biển, mặt trời và cơn mưa,
hệt như mùa đông
Tình yêu , lạnh lẽo , ánh lửa là hào quang của mắt nàng,
khi nàng nổi giận
Cuộc đời tôi , hầu như  bị xóa sạch
Đó là tiếng khóc trong tim tôi
thế mà tiếng khóc này,
tim tôi bắt đầu quên đi
tôi tin là được
tôi tin là được
Tôi đã thấy nàng đi qua ,
trần trụi như biển khơi ,
nàng đã trần trụi trong ánh sáng
Nỗi đau đớn tôi nhẩy múa
ngay trong mắt nàng
Như  dòng lệ ,
dòng lệ đắng cay ,
của kẻ rơi giữa biển khơi …
Nàng rất đẹp ,
tôi đã tin
Đó là mọi thứ  của tôi …

No comments:

CHÚNG TA LÀ NHỮNG GÌ CHÚNG TA NGHĨ

  Trích: Nghệ Thuật Tối Giản - Có Ít Đi, Sống Nhiều Hơn; Việt dịch: Alex Tu Dịch;  Người khác có thể dễ dàng đọc được niềm vui và nỗi khổ tr...