THÍCH, THƯƠNG, VÀ YÊU : SỰ KHÁC BIỆT
I – THÍCH
Đầu tiên, hãy nói về “thích”. Thích có hai loại : Thích từ tận trong lòng và thích nhất thời.
Thích từ tận trong lòng, đúng với tên gọi của nó, chính là thứ tình cảm bắt nguồn từ trái tim, một cách chân thật thích một người nào đó. Nhưng thích từ tận trong lòng không có nghĩa là “thương” hay “yêu”. Thích chỉ dừng lại ở mép ngoài trong vùng đất của tình yêu, nghĩa là muốn đến được “yêu”, bạn phải vượt qua “thương” nữa . “Thích” bắt nguồn từ việc bạn bị ấn tượng bởi một hành động, một cử chỉ hay có thể là về ngoại hình của bất kì ai đó. Vậy là, từ cái gọi là ngưỡng mộ, bạn luôn để mắt đến từng bước chân của người đó. Cho tới khi nó trở thành một thói quen, bạn đột nhiên nhận ra là mình đã không thể thôi nghĩ đến người đó, không thể thôi nhung nhớ, rồi thì bạn nghĩ là mình đã “yêu”. Cái này khiến cho rất nhiều người nhầm lẫn. Hãy bình tĩnh và suy nghĩ lại, bạn thật ra đang “thích” hay đang yêu. Để thử nghiệm cho chuyện này, bạn hãy thử nhắm mắt lại ngay lúc này, nếu thứ mà bạn nhìn thấy đầu tiên chính là gương mặt của người đó, thứ mà bạn nghĩ đến đầu tiên chính là nụ cười của người đó, và thứ mà bạn muốn nghe thấy nhất bây giờ chính là giọng nói của người đó. Kết luận, bạn đang thích người đó từ tận đáy lòng, không phải là yêu. Vì tất cả những thứ mà bạn đang nghĩ đến đều là về người đó. Như tôi đã nói từ trước, thích một ai đó là luôn dán mắt vào người ấy, cho nên việc bạn nhìn thấy người ấy đầu tiên trong bóng tối là hoàn toàn bình thường.
“Thích nhất thời” bắt nguồn từ những suy nghĩ thoáng qua. Thích nhất thời rất phổ biến nếu bạn ở độ tuổi từ 12 – 21. Khi bất chợt gặp một người nào đó có ngoại hình bắt mắt, có những hành động lôi cuốn, hoặc một ai đó cho bạn cảm giác nể phục, vậy là bạn thích người đó. Thích nhất thời có nhược điểm là chỉ trong một thời gian ngắn, nhưng ưu điểm của nó chính là giúp cho con người ta trưởng thành hơn sau sự việc đó. Thêm vào đó, thích nhất thời đôi lúc cũng tự nhiên chuyển biến thành thích kiểu trẻ con. Người thích nhất thời cũng có những biểu hiện tương tự như người thích từ tận đáy lòng, nhưng đối với loại “thích” thứ hai này, người đang thích nhất thời thường hay có những mơ mộng xa vời. Lần nữa, bạn có vui lòng làm một thực nghiệm nhỏ với tôi không? Giờ hãy thử nhìn lại về những cảm xúc và những suy nghĩ của bạn dành cho người đó. Nếu bạn có cảm giác mình rất-rất-rất muốn có người đó, hoặc sẵn sàng làm tất cả để có người đó bên cạnh, bạn chính thực là đang thích nhất thời đấy. Thích nhất thời – thích kiểu trẻ con…giống như một đứa trẻ rất thích một món đồ chơi đẹp, luôn ganh tỵ với bất cứ ai có nó mà không phài là mình, cực kì không vui khi người khác chạm tay vào nó, sẽ nổi sung lên nếu món đồ chơi đó không chọn mình, thậm chí sẽ khóc và cảm thấy nhói đau ở lồng ngực khi món đồ chơi đó quay lưng lại với mình. Đứa trẻ đó sẽ làm tất cả những gì mà có thể nó chưa từng làm trước kia chỉ để có món đồ chơi đó. Nó nghĩ món đồ chơi đó chỉ thuộc về nó mà thôi, và đó là điều đương nhiên. Sau bao nhiêu nỗ lực, cuối cùng đứa trẻ cũng đã có được thứ mà nó muốn. Tuy nhiên, khi đã có thứ đó trên tay rồi, nó lại quăng đi một cách vô thức, và bất chợt nhận ra rằng nó không cần thứ đó nữa. Khi ấy là lúc kì hạn của thích nhất thời kết thúc. Bạn à, đừng quá vội vàng kết luận bạn đang ghen lên vì yêu, vì đó cũng rất có thể là thích nhất thời. Hãy đến trước mặt người ấy, thử một lần đối diện trực tuyến với người ấy và tự hỏi xem con tim mình đang nghĩ gì về người ấy. Nhưng nên nhớ là đừng nên để sự bối rối lấn áp tất cả tâm trí bạn. Phải thật bình tĩnh nhé!
II – THƯƠNG
Thích là vòng ngoài của “thương” và “yêu”, nghìa là muốn “yêu” thì bạn phải vượt qua “thương” trước. Vậy thương là gì? Thương khác thích ở chỗ là tình cảm của bạn đặt vào người đó sẽ sâu hơn. Và, điều kì lạ là bạn không hề hay biết mình đã chuyển từ “thích” sang “thương” tự lúc nào. Vì giai đoạn này nó âm thầm, lặng lẽ đến nỗi có lẽ chưa người nào nhận ra được mình đang “thương” người ta sau một thời gian “thích”.
Thương được chia làm 3 loại : Thương cảm, thương hại, và thương trong “yêu”.
Đầu tiên, thương cảm. Thương cảm được định nghĩa bởi thương và cảm mến. Nhớ nhé! Sơ đồ Thương Cảm = Thương + Cảm mến. Thương cảm chính là tình thương giữa người và người quan tâm lo lắng lẫn nhau. Kiểu thương cảm này thường diễn ra trong những mối quan hệ giữa hai người bạn khác giới với nhau. Nghĩa là từ quan hệ bạn bè, một trong hai người đột nhiên cảm thấy rằng hình như mình đã yêu người ta rồi. Ah, không phải là “yêu”, mà chỉ mới là thương mà thôi. Thương cảm nhé! Người này sẽ cảm thấy tự nhiên hay cười một mình khi nghĩ đến người kia, hay nhớ nhung người ta, mơ ước được ở bên người ta lâu hơn, và thường gặp nhất là triệu chứng “cảm thấy cuộc đời toàn màu hồng” lúc bên cạnh người ta. Sẽ có không ít người hỏi, làm sao để phân biệt mấy thứ “thương” này với “thích” và “yêu” đây? Vì nghe qua mấy triệu chứng thì cái nào cũng giống cái nào. Tôi tự nghĩ, ừmm, giống nhau thiệt đó. Tuy nhiên, chúng lại hoàn toàn khác nhau. Với thương cảm, bạn sẽ luôn luôn tìm thấy sự phân vân trong mình giữa tình bạn và tình yêu. À há, bạn nghĩ là mình đang yêu cô bạn thân của mình, vì bạn thấy hai người luôn rất vui vẻ khi đi chơi chung với nhau, và trên hết, hai người hợp tính nhau ghê lắm. Bạn muốn bày tỏ với người ta, nhưng tự sâu trong tiềm thức của bạn lại hình thành một thứ năng lực vô hình níu giữ bạn lại. Bời vì bạn sợ, bạn sợ sẽ bị từ chối, sợ tình bạn của cả hai sẽ bị phá vỡ sau chuyện này. Những người bị trường hợp này nhiều ghê lắm cơ! Và họ tìm đến tôi. Nghe nhé, tôi không khuyên họ chạy ào tới bày tỏ ngay bây giờ. Xin lưu ý, tôi ngăn họ bày tỏ một cách vội vàng, kiểu “Tốc chiến tốc thắng”, thay vào đó, tôi bảo họ hãy bình tâm lại, từ từ suy nghĩ kỹ trước khi họ quyết định bày tỏ. Vì tôi biết sẽ có rất nhiều bạn bị nhầm giữa “thương cảm” và yêu”. Tôi chứng mình cho bạn thấy nay đây! Làm một thực nghiệm nữa với tôi nào!
Bạn đang thích một người bạn thân của mình và hôm nay bạn không gặp người ta. Thở dài…ôi, một ngày không gặp làm bạn thấy nhớ không thể tả. Nhớ nhất là lúc được cùng bạn ấy ngồi ăn ở quán X, xem bộ phim Y, đến khu vui chơi Z. Hay là ngay lúc này, bạn mong được nghe giọng người ta ghê lắm. Và, nếu người ta mà không gọi điện thoại cho bạn thì tối nay, trước khi đi ngủ, bạn sẽ tìm cớ gì đó gọi cho người ta ngay. Lý do bạn để ý người ta là : vì người ta thông minh, vì người ta dịu dàng, vì người ta rất hợp tính bạn, bạn vì người ta hiểu bạn hơn ai hết, vân vân và vân vân. Hàng tỉ thứ trên đời khiến cho bạn để ý đến người ta, rồi tự nhiên cho là mình “yêu” người ta luôn. Tuy nhiên, tôi xin lỗi vì đã khiến cho bạn thất vọng. Nếu bạn rơi vào đúng tất cả những triệu chứng trên, bạn kỳ thực là đang thương cảm người ta đó. Nhớ không? Thương Cảm = Thương + Cảm Mến. Bạn có thương người ta, nhưng trong cái thương đó còn có phần cảm mến nữa, chứ chưa được gọi là “yêu” nhé!
Loại thương thứ hai là Thương hại. Thương hại thì ai cũng biết. Xin đừng hiểu theo kiểu thương và làm hại người ta nha! Thương hại là dạng thương xót tình cảnh của một ai đó. Tính thương hại này dễ khiến cho bạn nổi máu anh hùng, muốn che chở và bảo bọc cho người ta, rồi từ lúc nào không biết, tự nhiên bạn muốn ở bên cạnh che cho người ta…cả đời. Chuyện này hay diễn ra theo hướng một người mới chia tay với người yêu, còn bạn thì từ lâu đã có một chút để ý đến người ta. Vậy là, từ một người bạn ở bên an ủi, hoặc chỉ nhân cơ hội, mà bạn nhảy vô để đi tiếp mối dây duyên tình với người ta luôn. Bạn à, tôi thành thật khuyên bạn, trước khi quyết định tiến đến với một ai đó đã từng có một vết thương tình trong lòng, bạn hãy suy nghĩ cho thật kĩ là mình đang yêu hay chỉ là thương hại cho người ta thôi. Biết vì sao tôi phải khẩn khoản xin bạn nghĩ lại như vậy không? Bởi vì nếu bạn cứ nằng nặc cho rằng mình yêu người ta, rồi đến một ngày nào đó, khi bạn chợt nhận ra tất cả chỉ là ngộ nhận, thì vô tình, bạn đã khiến cho vết thương vốn đã thành sẹo nay lại lần nữa rướm máu. Và, vết cắt lần này sẽ sâu-sâu hơn, làm cho người ta dễ đâm ra “sợ tình yêu” đó. Cho nên, trước khi hại thêm một người vô tội, hãy suy nghĩ thật kĩ trước khi nói lời yêu nha bạn. Người mới chia tay người yêu, hoặc đã từng trải qua một cuộc tình, thường có xu hướng rút lui chính mình lại, không dám cởi mở vì sợ sẽ lại bị tổn thương. Những người như thế sẽ không bao giờ muốn đùa với tình yêu nữa đâu. Vấn đề là, làm sao mình biết là mình chỉ đang thương hại người ta thôi? Vậy thì để xem bạn có : thấy tội nghiệp người ta, thấy mình muốn che chở và bảo vệ cho người ta, thấy người ta có hoàn cành gần giống như mình, và thấy mình muốn ở bên cạnh người ta lúc này hơn bao giờ hết. Nếu chỉ là thương hại, xin bạn, hãy chỉ dừng lại ở mức tình bạn, đừng có hấp tấp mà tiến xa thêm. Bạn phải cân nhắc cho thật kĩ trước khi nói “yêu” với người ta.
Cuối cùng, thương trong “yêu”. À, cái này gần “yêu” nhất, nên sẽ dễ bị nhầm lẫn với “yêu” nhất. Thương trong yêu, đó là khi bạn khóc vì một người nào đó mà không muốn người đó biết là mình đã khóc, đó là lúc bạn cố gắng gượng cười dù cho trong lòng bạn có đau như cắt, và luôn luôn rộng lòng tha thứ dù cho người ta có làm tổn thương mình quá nhiều. Bạn à, với loại thương này, bạn thường sẽ thấy mình là người chịu thiệt nhiều nhất. Tuy nhiên, bản thân bạn tự nguyện chấp nhận chịu đau. Bạn có lẽ sẽ cho rằng thà người đau là bạn còn hơn là người ta. Oh, cái này cũng dễ bị xem là sự mù quáng trong tình yêu lắm nhé! Nhưng nó khác với yêu, vì nó chưa đủ gọi là yêu, mà chỉ dừng lại ờ mức “thương” thôi.
“Thương” trong yêu, bạn thương người ta, đau khổ vì người ta, và luôn tự hỏi không biết người ta có thương mình nhiều bằng mình đã thương người ta hay không. Khác với yêu, thương trong “yêu” còn có một sự so đo giữa người và người. Nghĩa là, bạn vẫn luôn hoài nghi về tình cảm của người đó dành cho mình. Và, vì loại thương này quá gần với yêu, cho nên đôi lúc nó lẫn cả vào “yêu” luôn, bạn không còn phân biệt nổi nữa. Nhưng có điều, thương trong “yêu” chưa gọi là yêu, nên bạn còn có thể rút lại được. Người chỉ thương mà chưa yêu thì còn đủ can đảm quay lưng lại với người ta vì bất cứ lý do nào đó : sự hy sinh, hay vì bản thân mình mà làm như thế. Một khi bạn thấy mình còn có thể trách người ta khi có sự tranh cãi giữa cả hai, khi bạn còn thấy căm ghét người ta vì hành động nào đó mà người ta đối với bạn, thì đó chính là thương trong “yêu”.
Thương trong “yêu” được xem là điểm cơ bản trong tình yêu, khi con người ta còn có lý trí.
III – YÊU
À, ăn mừng thôi! Cuối cùng thì chúng ta cũng đi được đến điểm cuối cùng của bài phân tích này – Yêu. Triệu chứng của yêu được bắt nguồn từ thích, sang đến thương, rồi cuối cùng mới vào “yêu”. Nghĩa là bạn phải bắt đầu bằng việc hay để ý đến người ta, hay nhớ nhung người ta, lấy vui-buồn của người ta làm tâm trạng chính cho cả mình, và khóc vì người ta. Nhưng yêu thì sâu đậm hơn tất cả những thứ như thích và thương. Khi thích, tính sỡ hữu của bạn rất mạnh, phải có cho bằng được thứ mà mình thích thì mới thấy hài lòng. Còn khi yêu, bạn không nghĩ là mình nhất thiết phải có được người đó. Ý niệm của bạn khi yêu chính là mong muốn cho người ta được hạnh phúc, không cần phải ở bên mình thì mới được. Dù cho có phải cố gượng cười chúc mừng cho hạnh phúc của người ta, để rồi sau đó một mình mình khóc lặng khi cánh cửa sau lưng được đóng lại, bạn vẫn sẽ thấy vui. Vui nhưng lại nhói đau ở ngực. Bạn vui vì người mà bạn yêu đã tìm được hạnh phúc, và bạn khóc vì mình đã không có may mắn trở thành người mang đến cho người mình yêu hạnh phúc đó, mà phải nhờ vào một người khác. Sau đó, sau khi người ta đã có hạnh phúc rồi ấy mà, bạn vẫn sẽ luôn luôn bên cạnh người ta, lặng lẽ và âm thầm bảo vệ người ta, trên danh nghĩa là một người bạn thân. Ngạc nhiên chưa?!? Yêu là ngớ ngẩn, là ngốc nghếch như vậy đó, nhưng đó mới đích thực là yêu – Tình Yêu trong đơn phương và thầm lặng. ( cái này giống Jihoo )
Yêu là không bao giờ ép buộc người mình yêu làm một điều khiến cho người đó không vui. Dù muốn hay không, bạn cũng luôn hy vọng rằng mình là người có lỗi, thay vì người đó. Và, tính chiếm hữu của tình yêu còn mạnh hơn cả thích nữa. Yêu là không có nhún nhường. Khi đã xác định bản thân mình đã yêu một ai đó thì nhất định phải có người đó bên mình. Bạn sẽ thấy bản thân mình chấp nhận làm tất cả, kể cả những chuyện đồi bại nhất, chỉ để có được người mà mình yêu. Yêu trong mù quáng – bạn chỉ nhìn thấy mỗi người ấy trong mắt mình mà thôi. Bạn mặc cho người ta nói sao về bạn, nói sao về tình yêu của bạn, bạn chỉ biết rằng nếu từ bỏ tình yêu này thì cuộc đời bạn, những tháng ngày sau này không biết phải nên sống như thế nào. Và, vì quá cuồng nhiệt trong tình yêu, dù biết đang làm tổn thương người mình yêu, bạn cũng không muốn dừng lại.
Yêu đồng nghĩa với đau. Càng yêu nhiều thì càng dễ bị tổn thương, càng phải khóc nhiều. Yêu là không thể nào quên được. Nếu có ai đó hỏi tôi : “Làm sao để có thể quên đi người mà mình từng yêu”. Tôi sẽ mỉm cười và bảo rằng :
“Hãy thử khắc tên bạn và người ấy lên một thân cây, nhớ khắc cho thật sâu vào. Xong, giờ thì bạn hãy xóa nó đi
Để quên một người mình từng hết lòng yêu thương, chuyện này cơ bản là rất khó, nếu không muốn dùng từ *không thể*. Nếu đã từng yêu ai rồi thì sẽ không bao giờ có thể quên được. Yêu chính là khắc sâu bóng hình một ai đó trong tim mình. Chỉ khi nào bạn chưa *thật sự* yêu người đó thì thời gian có lẽ sẽ là phương thuốc hiệu nghiệm nhất để bạn quên đi tất cả những gì về người đó.
Cho nên, đừng cố gắng tìm quên. Vì càng cố quên, bạn sẽ càng nhớ nhiều hơn. Nhưng cũng đừng cố nhớ. Vì càng cố nhớ, bạn sẽ càng cảm thấy đau nhiều hơn.
Có muốn thử không? Hãy nghĩ về người đó như một phần kí ức đẹp mà bạn từng có, và mong muốn cho người đó có được hạnh phúc. Sau đó, hãy tự tìm cho mình một tương lai khác. Như vậy bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn nhiều, thay vì cứ tự ép bản thân mình phải cố quên.
Đừng bao giờ có ý định rũ bỏ quá khứ. Vì quá khứ chính là nền tảng cơ bản để xây dựng nên hiện tại, và từ đó, bạn có tương lai. Quá khứ làm nên con người của bạn lúc này. Chỉ khi nào có quá khứ, bạn mới thật sự có hiện tại và nhìn thấy tương lai phía trước. Nếu yêu trong quá khứ là đau buồn, hãy cố sống cho thật tốt, thật vui vẻ với chính bản thân mình, để rồi bạn sẽ thấy tương lai phía trước vẫn còn rất đẹp.
Yêu là không còn biết phân biệt phải-trái, đúng-sai gì nữa. Một người dù cho có làm nhiều chuyện khiến mình đau, mình vẫn sẽ luôn chỉ nghĩ về những hình ảnh đẹp của người ấy, thứ đã khiến cho mình yêu mà thôi. Khi yêu, người ta sẽ không nghĩ nhiều đến khuyết điểm của đối phương nữa. Cho nên, ngoại hình, tuổi tác, và của giới tính, nhiều khi cũng không là mối trở ngại nữa. Yêu là cho đi rất nhiều, nhưng không hề mong sẽ nhận lại tất cả. Khi đã yêu và được yêu, xin bạn hãy trân trọng thứ tình cảm thiêng liêng này, đừng bao giờ để mất nó. Bởi vì càng yêu sâu đậm thì sẽ càng dễ bị mất nhau vì một lý do tác động bên ngoài hay bên trong nào đó. Chính vì thế nên tôi thành tâm khuyên bạn rằng “Tình yêu rất khó được tìm thấy. Và, khi đã tìm được rồi, xin hãy gắng nâng niu, trân quý ,và giữ lấy nó, không phải chỉ cho mỗi riêng mình, mà còn cho cả người mình yêu nữa.”
Vậy thì, các bạn đọc của tôi, sau khi đọc xong bài luận này rồi, các bạn thấy yêu có rắc rối hay không? Vậy mà muôn thuở, người ta vẫn cứ yêu nhau đầy ra đấy thôi. Cám ơn các bạn đã đọc bài viết này, và thật hy vọng nó sẽ hữu ích cho những ai đang thật sự cần nó để nhìn nhận lại bản thân mình.
* * *
